299. Dotąd dobrze, Ursula K. LeGuin

Zbiór wierszy legendarnej amerykańskiej pisarki. Choć nigdy wcześniej nie czytałam nic Ursuli K. LeGuin, to jej osoba jest mi doskonale znana. O tej pani trudno nie usłyszeć. To jedna z najbardziej rozpoznawalnych i ikonicznych pisarek naszych czasów. W październiku zeszłego roku wydawnictwo Prószyński i -Ska wydało dwujęzyczny zbiór opowiadań Dotąd dobrze. Ta pięknie wydana książka zawiera w sobie cudowne, niezwykle plastyczne teksty, które przenoszą czytelnika w zupełnie inny świat. 

Powieściopisarka amerykańska. Córka znanego antropologa Alfreda L. Kroebera (śladem panieńskiego nazwiska jest litera K po imieniu) i wywodzącej się z polskiej rodziny Krakowów badaczki indiańskiego folkloru i pisarki Theodore Kroeber. Wyniesiona z domu znajomość rytuałów, obrzędów i szamańskich praktyk, a także zainteresowanie i szacunek dla kulturowej odmienności i różnorodności wywarły duży wpływ na pisarstwo Le Guin, której utrzymana w konwencjach literatury science fiction i fantasy twórczość jest wysoko ceniona również poza kręgiem miłośników fantastyki. Jej powieściowy debiut, Świat Rocannona (1964, Rocannon's World), otwiera fantastycznonaukowy tzw. cykl haiński - należące doń powieści i opowiadania dzieją się w świecie przyszłości, w którym planety zasiedlone przez humanoidalnych przedstawicieli pradawnych cywilizacji Hain po tysiącleciach izolacji nawiązują wzajemne kontakty, tworząc galaktyczną Wspólnotę. Wybitnym osiągnięciem artystycznym Le Giun jest tetralogia fantasy o świecie Ziemiomorza, na którą składają się Czarnoksiężnik z Archipelagu (1968, A Wizard of Earthsea), Grobowce Atuanu (1972, The Tombs of Atuan), Najdalszy brzeg (1972, The Farthest Shore) oraz Tehanu. *

Ten ostatni zbiór wierszy ukończyła tuż przed swoją śmiercią w 2018 roku. W Dotąd dobrze bezkompromisowo mierzy się ze śmiertelnością, pełna zdumienia dla tajemnicy, która się za nią kryje. Przesiąknięta naturalnym pięknem północno-zachodniego Wybrzeża, gdzie echo niesie melodię dziecięcych piosenek i mitów, ostatnia książka Le Guin jest ukoronowaniem jej długiej i bujnej kariery pisarskiej. **

Dotąd dobrze to zbiór wierszy będący ostatnim diamentem w koronie nie tak dawno zmarłej pisarki Ursuli K. LeGuin. Już samo wydanie robi ogromne wrażenie - widać, że wydawnictwo podeszło do tej pozycji z ogromnym szacunkiem. Odpowiednio zadbano o każdy element egzemplarza: twarda oprawa, piękne ozdobniki wewnątrz, porządny papier, a co najważniejsze - dwujęzyczne wiersze. Po lewej stronie mamy wiersze w języku oryginalnym, czyli angielskim, z kolei po prawej ich tłumaczenie. Treść została podzielona na coś w rodzaju rozdziałów: Spostrzeżenia, gdzie mamy 7 wierszy; Zaklęcia (5 wierszy), Medytacje (8 wierszy), Elegie (10 wierszy), Nocna podróż (10 wierszy), Tak daleko (12 wierszy), W dziewiątym dziesięcioleciu (14 wierszy). Niektóre wiersze są bardzo krótkie, inne są znacznie bardziej rozbudowane, jednak wszystkie przenoszą czytelnika w zupełnie inny świat - autorka eksperymentuje i bawi się słowem oraz formą; sprawia, że przystajemy nad wersem, analizujemy go i czytamy wielokrotnie. Choć nie jestem fanką utworów lirycznych, tak w tym przypadku jestem pod ogromnym wrażeniem Ursuli K. LeGuin, jak i tych krótkich dzieł. 

,,Gdy patrzę na ciebie z drugiej strony

przepaści, którą nakreśliłeś

między nami...''

Wiersze Ursuli K. LeGuin obudziły we mnie wiele emocji i uczuć - niektóre utwory doprowadziły mnie do łez, inne zmusiły do refleksji. Szczerze mówiąc, nie spodziewałam się aż takiego efektu i jestem jak najbardziej pozytywnie tym zaskoczona. Niektóre wiersze amerykańskiej pisarki znanej głównie z tetralogii o świecie Ziemiomorza zdecydowanie pozostaną moimi ulubionymi, zwłaszcza Teodora, Słówko za zmarłymi, oraz Przepaść, którego fragment znajduje się wyżej. Teksty znajdujące się w zbiorze Dotąd dobrze są niezwykle delikatne, plastyczne, refleksyjne i potężne w przekaz oraz emocje. Tematyka wierszy jest dosyć prosta i jak najbardziej przyziemna - są to wspomnienia samej autorki, Ursuli K. LeGuin. Pisarka powraca do przeszłości, do wydarzeń, których doświadczyła; do osób, z którymi miała do czynienia, a które odcisnęły na jej życiu swego rodzaju piętno; do uczuć, chwil radości, a także smutku. LeGuin najbardziej ujęła mnie wspomnieniami o swej mamie. Ta niewielka, aczkolwiek pięknie wydana pozycja jest jak najbardziej warta czasu czytelnika. 

Powrócę jeszcze do tematu wydania. Zbiór wierszy Dotąd dobrze to książka pod względem motywu zgoda z poprzednimi dziełami autorki. Delikatne ilustracje doskonale oddają ducha twórczości Ursuli K. LeGuin i będą cudownym dopełnieniem kolekcji jej książek - jestem pewna, że dzieła LeGuin w wydaniu Prószyńskiego pięknie prezentują się na półce. 

Dotąd dobrze to prawdziwa gratka dla fanów twórczości Ursuli K. LeGuin - ja, choć jeszcze fanką jej nie jestem (a czuję, że wkrótce nią zostanę) jestem zachwycona wierszami autorki, jak i wydaniem tego zbioru. Mam zdecydowanie ochotę na więcej dzieł Ursuli K. LeGuin i wkrótce zabieram się za lekturę jej opowiadań znajdujących się w tomie Cała Orsinia. Polecam!

* lubimy czytać

** materiały wydawcy

Za egzemplarz serdecznie dziękuję Wydawnictwu Prószyński i S-ka!