Sroki okładkowe #1 Stare okładki vs nowe okładki; Sroka wytrawna

Często w swych wypowiedziach zaznaczam, że (niestety) jestem ogromną sroką okładkową. Przyciągają mnie barwne ilustracje i szeroko rozumiane ładne wydania. Zdarza mi się dokonać zakupu książki tylko dlatego, że jej okładka przyciągnęła mój wzrok. Zdarza mi się wydać więcej pieniędzy na serię książek w lepszej i jednocześnie droższej oprawie graficznej. Tym razem głos postanowiłam oddać innym osobom: Krakowskiej Wiedźmie, która porównała stare i nowe okładki kilku popularnych serii, oraz Mrs. Cholerze - w tekście przedstawiła ona kim jest sroka wytrawna, oraz zaprezentowała swoje preferencje w kwestii okładek. 

Krakowska Wiedźma: Stare okładki vs nowe okładki

Zaczniemy od okładki książek serii Pieśni Lodu i Ognia George’a R.R. Martina. Pierwszy tom sagi pojawił się w 1996 roku w Stanach Zjednoczonych i nosił tytuł Gra o tron. Autorowi przyniosła kilka nagród literackich, lecz w Polsce dopiero w 1998 została dostrzeżona dla miłośników fantastyki i nie tylko. Saga ta ma pięć tomów i została już zekranizowana, lecz dwa są jeszcze w przygotowaniu. Jakież było zdziwienie czytelników, gdy została wydana na nowo wraz ze wzrostem popularności serialu. Dopiero wtedy zaczęła się tak naprawdę moda na Grę o Tron. Powstały gry na konsole, fabularne oraz karciane i właśnie wtedy wydawnictwo Zysk i S-ka postanowiło dać nową okładkę tej serii. 

 

Mnie osobiście zawsze będą się podobać oryginalne i starsze okładki książek nie tylko w seriach. W tej serii książek starsze okładki są o wiele bardziej przyciągające wzrok i ciekawość nowego czytelnika. Czytelnik może już sobie wyobrazić, o czym będzie dana seria i książka. Zaś książka z filmową okładką od razu pokazuje, co się będzie działo i dodatkowe zdanie, że na podstawie serialu HBO skutecznie przyciąga do oglądnięcia serialu zamiast przeczytania książki. Wiele osób tak robi, gdy zobaczy zdanie o serialu lub filmie. Akurat ta seria jest o wiele lepsza od serialu, który został wyemitowany i w którym usunięto mnóstwo scen zawartych w powieści.

Następną serią gdzie jest lepsza starsza okładka od nowej to Zawód Wiedźma autorstwa Olgi Gromyko. Pierwszy tom Zawód: Wiedźma, pojawił się w 2007 roku podzielony na dwie części wydany przez Fabrykę Słów. W 2010 pojawił się drugi tom również podzielony na dwie części pt. Wiedźma: Opiekunka tego samego wydawnictwa. Trzeci tom pojawił się w 2011 roku w całości. Niestety Fabryka Słów niezbyt się przyłożyła do promocji niniejszej serii i autorka przeszła do konkurencji, czyli Papierowego Księżyca. Wydawnictwo stanęło na wysokości zadania i wypromowało pisarkę, która zaczęła wydawać więcej niż pierwsze swoje książki. Zawód Wiedźma pojawił się w trzech tomach w roku 2016, 2017, 2018 co dało autorce rozgłos nie tylko na Białorusi, ale też w Polsce. Zmiana wydawnictwa spowodowała też zmianę okładki. 

Pierwsze okładki niniejszej serii bardziej mi się podobają, ponieważ oddają charakter książki i historii w niej opisanej. Kto czytał, ten wie, o czym mówię. Fabryka Słów zawaliła tym, że wydała książki w częściach i źle wypromowała autorkę. Nowsza wersja też jest fajna tylko „grzeczniejsza” od starszej koleżanki. Mamy tutaj przykład jak różnią się od siebie graficy i rysownicy. Papierowy Księżyc naprawdę się postarał w promocji tej serii, jak również innych powieści autorki, która stała się ich jedną z najlepszych powieściopisarek w Polsce i dalej pisze książki ze świata Belorii.

Jeszcze jedna seria zasługuje na uwagę odnośnie do starych i nowych okładek. Jest to saga pt. Wiedźmin, Andrzeja Sapkowskiego. Zaczęło się od opowiadań o Wiedźminie w 1990 roku. Sama saga o Wiedźminie powstała od 1994 do 1999 roku. Niniejszą serię cały czas wydawało to samo wydawnictwo, SuperNowa i z czasem, gdy powieść stała się coraz bardziej popularna odnawiano okładki.

I wydanie:

II wydanie:

III wydanie:

IV wydanie:

Pierwsze okładki wydają się prymitywne i niezbyt przyciągające wzrok czytelnika. Za to druga odsłona jest już o wiele wymowniejsza i pociągająca. Okładka już sugeruje, o czym jest powieść. Trzecia wersja pokazuje nam ewolucje grafiki i rysownika. Z okładki zrobiono dzieło sztuki. Okładka budzi grozę, tajemniczość i pobudza ciekawość. Ostatnia odnowa jest najgorsza, ponieważ zrobiono ją na podstawie gry. Postacie są sztuczne i niezbyt pasują do opisanych przez autora bohaterów. Jedynym plusem to to, że seria okładek jest jednolita, a nie tak jak w pierwszym wydaniu. Najbardziej mi się podoba drugie wydanie, które jest chyba najwierniej oddane historii Wiedźmina. Bardzo dużo można by przedstawić serii które miały zmienione okładki na lepsze lub gorsze. Czytelnik musi pamiętać, że zmiana okładki nie równa się zmianie tekstu. Treść jest ta sama tylko okładka bardziej kolorowa, plastyczna i miła oku lub estetyczna. Czytałam wiele serii o wiele wcześniej, niż zostały dostrzeżone przez czytelnika, Harry Potter (J.K.Rowling), Pięćdziesiąt twarzy Greya (E. L. James), Zmierzch (Stephenie Meyer), Kłamca (Jakub Ćwiek), Księżniczka (Andrzej Pilipiuk), Władca Pierścieni i Hobbit (J. R.R Tolkien) i inne serie czy sagi. Wydawnictwa zmieniają okładki, aby czytelnik na nowo kupował ich książki, chce jak najwięcej sprzedać, zanim minie kolejna moda w świecie literatury i mediów.

Mrs. Cholera: Sroka wytrawna 

Książkowe sroki chcą mieć na półkach wszystko co się błyszczy, jest ładne i z czego da się zrobić kompozycję. Książkowe niuchacze biorą wszystko jak leci, byle błyszczało i byle więcej. Czy zaliczam się do którejś z grup? Jestem podgatunkiem. Sroką wytrawną. Krytycznym zbieraczem. Są okładki, które mi się podobają i mnie kuszą jak te z książek Dziewczyna, która wypiła księżyc, Serce meduzy czy Podniebny. Dziewczęce, w ciepłych pastelowych kolorach i z delikatną kreską. Pełne detali i niekiedy fikuśnych zdobień i połyskujących elementów. Albo zawierające piękne nasycone kolory i bajeczne ilustracje. Zdarza się, że skusi mnie ten pierwszy typ, chociaż te chwile należą do rzadkości. Bliżej mi do drugiego, bardziej stonowanego, w ciemniejszych barwach, wyrazistego. 

Ale moim ideałem, odpornym na typowo kobiece podszepty jest minimalizm i klasyka. Odcienie bordo, kobaltu i szmaragdowej zieleni w połączeniu z prostymi, odpowiednio złotymi albo srebrnymi zdobieniami to jest to, co celuje w punkt. W moje osobiste poczucie estetyki i gustu. Gdybym miała wybrać jeden typ okładek, po które sięgnę w ciemno, to właśnie takie. Eleganckie, które chociaż proste, przyciągają spojrzenie połączeniem kolorów i klasą minimalizmu, a nie naćpaniem elementów. Na takie mogę patrzeć, mogę je pieszczotliwie głaskać i pragnę je mieć u siebie na półce. Moimi ideałami są pod tym względem Marzyciel Laini Taylor i Baśnie osobliwe Ransoma Riggsa. 

Jeżeli chodzi o Marzyciela to jego okładka idealnie odzwierciedla treść. Baśniową, oderwaną od rzeczywistości, przepyszną w swoim kunszcie. Nocny złoty motyl na okładce osadzony na orientalnym, ażurowym wzorze, wkomponowany w odcienie niebieskiego, które drapują nocne niebo usiane konstelacjami.  Magia w środku i magia na zewnątrz. Z kolei Baśnie osobliwe kuszą głęboką, intensywną zielenią i również złotym, ale tym razem roślinnym ornamentem. Dla niespokojnych, oryginalnych baśni, które nie zawsze przeczytalibyśmy dzieciom, nie można było dobrać trafniejszej okładki. Tajemniczej i nasyconej kolorem. Klimat. Barwa. Zdobienie. Elegancja. Prostota. Minimalizm. A to czy okładka musi odzwierciedlać treść, to już inna historia. Długie bajanie na inna okazję.

Bardzo dziękuję za przesłanie tak pomysłowych 

i rzetelnych tekstów! Jeżeli wśród was chowa się jakaś sroka okładkowa, która ma ochotę podzielić się swoimi przemyśleniami na temat okładek, wystarczy zgłosić się w komentarzu!